«Στη φωτιά φεύγεις, στην πλημμύρα μένεις». Τη ρήση των παλιών, μεγάλων καθηγητών, Πανεπιστημίου, για την παραμονή στο σπίτι, την ώρα της πλημμύρας, μεταφέρει στο ertnews.gr, ο καθηγητής στο Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος κ. Δημήτρης Εμμανουλούδης, διευθυντής του Εργαστηρίου Ανάλυσης και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών.

Σε συνέντευξή του στο ertnews.gr, o κ. Εμμανουλούδης δίνει πολύτιμες συμβουλές για την προστασία μας, την ώρα μιας πλημμύρας, αλλά και για την ώρα της αποκατάστασης των ζημιών, που αυτή προκάλεσε.

Συνέντευξη στη Σοφία Πατραμάνη

Κύριε Εμμανουλούδη, τα πρωτοφανή (για τη χώρα μας) ύψη βροχής, των τελευταίων ημερών, είναι συνηθισμένα για κάποιες άλλες, βόρειες, ίσως, χώρες;

«Όχι. Μια βροχόπτωση 750 χιλιοστών, σαν αυτήν που έπεσε στη Ζαγορά, είναι πολύ μεγάλη βροχόπτωση για οποιοδήποτε σημείο της γης. Όση ποσότητα βροχής πέφτει στην Αθήνα, σε δύο χρόνια, έπεσε, στη Ζαγορά, σε μιάμιση ημέρα. Πρόκειται για πανελλήνιο ρεκόρ. Δεν έχει καταγραφεί, ποτέ, τέτοιο ύψος βροχής, στη χώρα μας».

Αν αυτή η ποσότητα βροχής έπεφτε σε μια πόλη, τί θα συνέβαινε;

«Δεν είναι μόνο το πόση βροχή θα πέσει. Είναι και το πού θα πέσει η βροχή. Πριν από δύο χρόνια, είχαν πέσει 400 χιλιοστά βροχής, σε ορεινή περιοχή της Αρτας και δεν «άνοιξε ρουθούνι», γιατί έπεσε, σε ένα βουνό. Στην Αθήνα, τον Οκτώβριο του 2021, έπεσαν 120 χιλιοστά βροχής και θυμόμαστε να εγκλωβίζεται λεωφορείο, κάτω από γέφυρα, να ανεβαίνουν μαθητές πάνω σε θρανία, να κλείνει ο Κηφισός… Στις πόλεις, είναι άλλο το φαινόμενο, διότι έχουμε συντελεστή απορροής «ένα». Ο,τι πέφτει από τον ουρανό, η ίδια ποσότητα κυλάει και επιφανειακά. Δεν έχει διήθηση.

Είναι τσιμέντο, άσφαλτος, πεζοδρόμια. Στα βουνά, πέφτει, μεν, βροχή, αλλά υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό το οποίο απορροφάται από το έδαφος. Άρα, κυλάει το ένα τρίτο της ποσότητας του νερού. Συνεπώς, αν η βροχή των 750 χιλιοστών έπεφτε σε μια πόλη, σαν την Αθήνα, θα είχε προκαλέσει εκατόμβη νεκρών. Στη Ζαγορά, το 1/3 της ποσότητας του νερού το απορρόφησε το δάσος. Πώς έδωσε, ο Θεός, δηλαδή και δεν ήταν σε κατοικημένη περιοχή!»

Οι πλημμύρες, σε σχέση με τις άλλες φυσικές καταστροφές, πού κατατάσσονται;

«Οι πλημμύρες είναι η νούμερο ένα φυσική καταστροφή στον πλανήτη, σύμφωνα με τους δείκτες του ΟΗΕ. Είναι πιο ψηλά σε συχνότητα και σε καταστροφές και από τις πυρκαγιές και από τους σεισμούς και από τους τυφώνες».

Τι πρέπει να κάνουμε, σε περίπτωση πλημμύρας;

«Μένουμε, στα σπίτια μας. Είτε υπάρχουν εντολές να μείνουμε στο σπίτι, είτε δεν έχουν προλάβει οι αρμόδιοι φορείς να τις δώσουν, δεν βγαίνουμε, έξω. Το 80-90% των πνιγμών και των θανάτων, σε πλημμυρικά γεγονότα, είναι από ανθρώπους, που είτε πήραν το αυτοκίνητό τους και θεώρησαν ότι επειδή είναι μεγάλου κυβισμού ή βαρύ και «ασήκωτο» θα περάσουν από οπουδήποτε, είτε, ακόμη, χειρότερα, προσπάθησαν να διασχίσουν, πεζή, κινούμενα ύδατα. Είκοσι έως εικοσιπέντε εκατοστά κινούμενου νερού είναι ικανά να ρίξουν ένα, υψηλόσωμο βαρύ άνθρωπο, στο δρόμο, κάτω και να πνιγεί, επειδή θα κτυπήσει και θα τον σκεπάσουν τα νερά».

Το αυτοκίνητο, αν είναι μεγάλο και βαρύ, με ποιο τρόπο παρασύρεται από τα νερά της πλημμύρας;

«Λέει κάποιος “έχω ένα βαρύ αυτοκίνητο, ζυγίζει δύο τόνους, είναι τζιποειδές, θα περάσει”. Ναι, αλλά αυτό πατάει στη γη με τέσσερα λάστιχα. Όταν περάσει το νερό κάτω από το αυτοκίνητο και είναι και κινούμενο, λειτουργεί ο νόμος της άνωσης και αυτό γίνεται βάρκα. Η βάρκα δεν έχει βάρος; To πλοίο δεν έχει βάρος; Πώς επιπλέει; Όμως, το πλοίο έχει τη μηχανή του και το πάει, εκεί που θέλει. Το αυτοκίνητο δεν έχει μηχανή με προπέλα, μέσα στο νερό και το πάει το νερό “όπου θέλει”, το παρασέρνει».

Μένουμε σπίτι, λοιπόν…

«Μένουμε σπίτια μας και αποφεύγουμε τα υπόγεια. Ανεβαίνουμε, ψηλά. Αν δεν έχουμε αυτήν τη δυνατότητα, γιατί το σπίτι είναι πολύ χαμηλό, τότε καλούμε το 112. Όμως, αν είναι εφικτό να ανεβούμε στη στέγη, ακόμη κι αν είναι χαμηλό το σπίτι, που βρίσκεται στη δύνη της πλημμύρας, αυτό θα λειτουργήσει προστατευτικά. Δεν είμαστε στην Ινδία, που η στάθμη του νερού μπορεί να φτάσει τα επτά και τα οκτώ μέτρα. Στην Ελλάδα, το νερό πάρει δύο – δυόμισι- δύο ογδόντα, δεν πάει πάνω από τρία μέτρα σε πλημμύρα, που είναι το ύψος ενός ισόγειου σπιτιού».

Μετά το πέρας των φαινομένων, όταν πρέπει να εισέλθουμε σε χώρο, που έχει «πληγεί», τι πρέπει να προσέχουμε;

«Κλείνουμε, πάντα, τους γενικούς διακόπτες του ρεύματος, πριν να μπούμε σε τέτοιους χώρους. Είναι απαγορευτικό να κινούμαστε σε νερά που είναι στάσιμα και δεν βλέπουμε πού πατάμε. Μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις, που αυτά τα νερά έρχονται σε επαφή με γυμνές καλωδιώσεις, με πρίζες, με «αναμονές». Και γίνεται, αυτόματα, ένα τεράστιο ηλεκτρικό πεδίο, με αποτέλεσμα την πρόκληση ηλεκτροπληξίας. Δυστυχώς, έχουν σημειωθεί τέτοιοι θάνατοι, σε ημιτελείς κατασκευές, σε μεζονέτες, σε υπόγεια, στα οποία κάποιος κατεβαίνει να ελέγξει το χώρο και βρίσκει το θάνατο, ακαριαία. Δεν μπαίνεις στο σπίτι, μέσα σε νερά, με ανοιχτό γενικό διακόπτη!».